سیاست‌های دولت و چارچوب‌های نظارتی، محرک‌های کلیدی اولویت‌های مسکن و استراتژی‌های توسعه شهری در سراسر مناطق ایران هستند. در اینجا نحوه شکل دادن به انتخاب های مسکونی و تأثیرگذاری بر برنامه ریزی شهری آمده است:
طرح های مسکن یارانه ای:
هدف طرح‌های مسکن یارانه‌ای با حمایت دولت افزایش دسترسی به مسکن ارزان قیمت برای خانوارهای کم درآمد و متوسط است. این برنامه‌ها کمک‌های مالی، یارانه‌ها یا مشوق‌هایی را برای توسعه‌دهندگان و خریداران مسکن فراهم می‌کنند و مالکیت خانه را برای جمعیت‌های محروم قابل دسترس‌تر می‌کنند. پروژه های مسکن یارانه ای نیازهای جمعیتی متنوعی را برآورده می کند، از مسکن اجتماعی برای خانواده های کم درآمد گرفته تا واحدهای اجاره ای مقرون به صرفه برای متخصصان جوان و کارگران ضروری.
مقررات منطقه‌بندی و سیاست‌های کاربری اراضی:
مقررات منطقه‌بندی و سیاست‌های کاربری زمین بر توزیع فضایی توسعه‌های مسکونی، تجاری و صنعتی در مناطق شهری حاکم است. این سیاست‌ها، کاربری‌های مجاز زمین، تراکم ساختمان‌ها و استانداردهای توسعه، شکل‌دهی به محیط ساخته‌شده و تأثیرگذاری بر ترجیحات مسکن را دیکته می‌کنند. قوانین منطقه‌بندی ممکن است مناطق خاصی را برای مسکن مسکونی، مناطق تجاری یا توسعه‌های با کاربری مختلط تعیین کند، که رشد شهری را هدایت کرده و ویژگی محله‌ای را حفظ کند.
دستورات مسکن مقرون به صرفه و منطقه بندی شامل:
الزامات مسکن مقرون به صرفه و سیاست های منطقه بندی شامل توسعه دهندگان را ملزم می کند که درصدی از واحدهای مسکونی را در توسعه های جدید برای اهداف مسکن مقرون به صرفه اختصاص دهند. هدف این دستورات ترویج تنوع اجتماعی-اقتصادی، جلوگیری از اعیانی‌سازی و رسیدگی به چالش‌های مقرون به صرفه مسکن در مراکز شهری با رشد سریع است. احکام منطقه‌بندی شامل پاداش‌های تراکم، مشوق‌های مالیاتی یا امتیازات نظارتی به توسعه‌دهندگان در ازای ارائه واحدهای مسکونی مقرون‌به‌صرفه است.
مشوق های سرمایه گذاری بخش خصوصی:
مشوق های دولت برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در زیرساخت های مسکن، توسعه دهندگان را تشویق می کند تا پروژه های مسکونی را در مناطق محروم انجام دهند. این مشوق‌ها ممکن است شامل معافیت‌های مالیاتی، کمک‌های بلاعوض، یارانه‌ها یا فرآیندهای تسریع مجوز، تشویق توسعه‌دهندگان خصوصی برای سرمایه‌گذاری در مسکن ارزان‌قیمت، ارتقاء زیرساخت‌ها و تلاش‌های احیای شهری باشد. مشارکت های دولتی و خصوصی (PPPs) همکاری بین سازمان های دولتی و توسعه دهندگان خصوصی را تسهیل می کند، از منابع و تخصص برای رفع کمبود مسکن و بهبود زندگی شهری استفاده می کند.
برنامه های نوسازی و توسعه شهری:
برنامه های نوسازی و توسعه شهری مناطق آسیب دیده یا کم استفاده را برای احیا و بازسازی هدف قرار می دهند. ابتکارات تحت رهبری دولت پروژه های مسکن با درآمد مختلط، حفاظت از آثار تاریخی و توسعه اجتماعی را برای احیای محله های شهری، جذب سرمایه گذاری خصوصی و ایجاد جوامع پر جنب و جوش و قابل زندگی ترویج می کند. برنامه‌های توسعه مجدد ممکن است شامل ارتقاء زیرساخت‌ها، تلاش‌های زیباسازی، و مشوق‌های مسکن مقرون‌به‌صرفه برای افزایش کیفیت زندگی ساکنان و تحریک رشد اقتصادی باشد.
پایداری و برنامه ریزی زیست محیطی:
سیاست های دولت پایداری و برنامه ریزی زیست محیطی را در استراتژی های توسعه شهری در اولویت قرار می دهد. قوانین ساختمان سبز، استانداردهای بهره وری انرژی و مقررات زیست محیطی راه حل های مسکن سازگار با محیط زیست و انعطاف پذیر را ترویج می کنند که اثرات تغییرات آب و هوا را کاهش می دهد و ردپای زیست محیطی را کاهش می دهد. شیوه‌های برنامه‌ریزی شهری پایدار، زیرساخت‌های سبز، فناوری‌های انرژی‌های تجدیدپذیر و اصول رشد هوشمند را برای ایجاد جوامع سالم، پایدار و فراگیر برای نسل‌های فعلی و آینده یکپارچه می‌کند.
به طور خلاصه، سیاست‌های دولت و چارچوب‌های نظارتی نقش مهمی در شکل‌دهی ترجیحات مسکن، ارتقای قیمت مناسب و هدایت استراتژی‌های توسعه شهری در سراسر مناطق ایران دارند. با اجرای طرح‌های مسکن یارانه‌ای، مقررات منطقه‌بندی و مشوق‌هایی برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، سیاست‌گذاران می‌توانند به چالش‌های مقرون‌به‌صرفه مسکن رسیدگی کنند، تنوع اقتصادی-اجتماعی را تقویت کنند و جوامعی پویا و پایدار ایجاد کنند که نیازهای گروه‌های جمعیتی متنوع را برآورده کند.
